Op 14 september stelde de Europese Commissie een noodinterventie voor op de Europese energiemarkt om de recente sterke stijging van de energieprijzen te verzachten.
Zonne-PV-installaties in de hele Europese Unie kunnen onderworpen zijn aan tijdelijke inkomensplafonds in het kader van een nieuw voorstel dat bedoeld is om energieverbruikers te helpen hun elektriciteitsrekening te verlagen.
De belangrijkste maatregelen die door de Europese Commissie zijn voorgesteld, zijn onder meer: de lidstaten verminderen het elektriciteitsverbruik met ten minste 5 procent tijdens piekperiodes van elektriciteitsverbruik en verminderen de totale vraag naar elektriciteit met ten minste 10 procent tegen 31 maart 2023; Energieopwekkingsbedrijven zijn geplafonneerd op € 180/MWh; een belasting van ten minste 33 procent wordt geheven op overtollige winsten die worden gegenereerd door de olie-, gas-, kolen- en raffinagesectoren.
De Europese Commissie stelt tijdelijke inkomstenplafonds voor voor goedkopere marginale elektriciteitsopwekkingstechnologieën, zoals hernieuwbare energiebronnen, kernenergie en bruinkool, die elektriciteit aan het net leveren tegen lagere kosten dan de duurdere prijsniveaus die worden vastgesteld door marginale producenten.
De Europese Commissie zei dat deze marginale producenten "aanzienlijke inkomsten hebben verdiend", aangezien gasgestookte elektriciteitscentrales de groothandelsprijzen voor elektriciteit opdrijven.
De voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, zei in zijn State of the Union-toespraak op de 14e: "Deze bedrijven verdienen inkomsten waar ze nooit aan hadden gedacht, of zelfs maar van hadden gedroomd."
De commissie beveelt aan de marginale inkomsten tegen 31 maart 2023 te beperken tot € 180/MWh ($ 180/MWh), en zegt dat dit producenten in staat zal stellen hun investeringen te betalen zonder de investeringen in nieuwe capaciteit en bedrijfskosten in gevaar te brengen.
Kristian Ruby, secretaris-generaal van het energiebedrijf Eurelectric, zei echter dat de voorgestelde maatregelen om de inkomsten voor producenten van hernieuwbare en koolstofarme energie te beperken "het potentieel hebben om het vertrouwen van investeerders te schaden".
Volgens de prognose van de Europese Commissie zullen de EU-lidstaten tot 117 miljard euro per jaar kunnen verdienen met de plafondmaatregelen, waarbij overtollige inkomsten worden uitgekeerd aan eindverbruikers van elektriciteit die worden getroffen door hoge elektriciteitsprijzen.
Deze inkomsten kunnen vervolgens worden gebruikt om inkomenssteun, belastingverminderingen, investeringen in hernieuwbare energie, energie-efficiëntie of decarbonisatietechnologieën te bieden, aldus de Europese Commissie.
In de voorstellen staat dat het plafond beperkt moet blijven tot de marktinkomsten en de bruto-inkomsten uit de opwekking, zoals die van steunprogramma's, moet uitsluiten om een significante impact op de aanvankelijke verwachte winstgevendheid van het project te voorkomen.
Volgens handelsorganisatie SolarPower Europe, hoewel PV-installaties ook zijn inbegrepen, beschermt de omzetplafond zonne-PV-installaties die geen extra winst op de elektriciteitsmarkt kunnen genereren, zoals die welke worden ondersteund door feed-in-tarieven, contracts for difference en zakelijke stroomafnameovereenkomsten station.
Lidstaten hebben echter het potentieel om verdere limieten in te voeren zonder EU-goedkeuring. "Dit creëert een hoge mate van onzekerheid voor investeerders en brengt de integriteit en eenheid van de EU-markt in gevaar", zegt Naomi Chevillard, hoofd Regulatory Affairs bij SolarPower Europe. De Europese Commissie zou een Europees referentieniveau voor de nieuwe limiet moeten vaststellen. "
Om buitensporige administratieve lasten te voorkomen, heeft de Europese Commissie voorgesteld dat lidstaten elektriciteitsproductie-installaties met een vermogen van minder dan 20 kW mogen uitsluiten van maatregelen voor het inkomstenplafond.
De Europese Commissie heeft ook zogenaamde "tijdelijke solidariteitsbijdragen" voorgesteld om overtollige winsten te dekken van activiteiten in de olie-, gas-, kolen- en raffinage-industrie die niet binnen het marginale inkomstenplafond vallen.
Dit wordt door de lidstaten geïnd op basis van de winst in 2022, die de afgelopen drie jaar met gemiddeld meer dan 20 procent is gestegen. Inkomen zal worden herverdeeld aan energieverbruikers, met name kwetsbare huishoudens, zwaar getroffen bedrijven en energie-intensieve industrieën. Solidariteitsbijdragen van de mineralensector zullen binnen een jaar na de inwerkingtreding van toepassing zijn en zullen naar verwachting ongeveer € 25 miljard aan overheidsinkomsten opleveren.
Aangezien de EU te maken heeft met een ernstige mismatch tussen vraag en aanbod van energie, beveelt de Europese Commissie de lidstaten aan ernaar te streven de totale vraag naar elektriciteit tegen 31 maart 2023 met ten minste 10 procent te verminderen.
Frans Timmermans, hoofd van het klimaatbeleid van de EU, zei dat de energiecrisis "aantoont dat de tijd van goedkope fossiele brandstoffen voorbij is en dat we de overgang naar hernieuwbare energie van eigen bodem moeten versnellen."